İsmail Safa Semenderoğlu

Kanmış, Safa
(d. 1896 / ö. 03 Nisan 1948)
Şair, asker, bürokrat
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Semenderzâde Abdülhalim Bey ile Zülale Hanım’ın oğlu olarak Girit’te doğdu. Semenderoğlu’nun büyük dedesi 17. yüzyılda Girit’in fethi esnasında Osmanlı Ordusu’nda çavuş olarak görev yapan bir askerdi. Cephede yanına düşen humbara patlayıp sağ kurtulduğu için kendisine “Semender” lakabı verildi. (Semenderoğlu, 1994: 16). 19. yüzyılın sonunda Yunanlıların Girit’i işgaliyle beraber ailece İzmir Bornova’ya yerleşen İsmail Safa, İzmir İdadisi’nin ardından Kuleli Askeri İdadisi’ne girdi. Harbiye mezunu genç bir zabit olarak 1915 yılında Çanakkale’ye, ardından Kafkas Cephesi’ne gönderildi. Millî Mücadele döneminde Kuva-yı Milliye’ye katıldı. Geçirdiği rahatsızlık sebebiyle yirmi yedi yaşında malulen emekli oldu. 1922’den itibaren Ankara’da Matbuat Umum Müdürlüğü’nde idare müdürü, matbuat memurluğu, neşriyat memurluğu, Baş Muharrir ve Şube Mümeyyizi olarak görev yaptı. Aynı yıl Mehveş Hanım’la evlendi (1925). Bu evlilikten Vefa Ömür ve Lale adında iki çocuğu oldu. 1931 yılında göreve başladığı Hariciye Vekaleti’nde levazım müdürlüğü yaptı. 6 Ekim 1942’de emekli oldu ve İstanbul’a taşındı. Geçirdiği felç sebebiyle vefat ederek Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.

Semenderoğlu’nun edebi kişiliğini ve fikir hayatını etkileyen iki isim vardır. Bunlardan ilki İzmir İdadisi’nde Fransızca hocalığını yapan Ahmet Haşim, diğeri ise Ziya Gökalp’tır. Yanık Sesler adını taşıyan ve yirmi şiirden oluşan ilk kitabını 1925 yılında yayımlar. Hece ölçüsüyle yazılmış bu şiirler Faruk Nafiz, Aka Gündüz ve Nahit Sırrı’dan olumlu eleştiriler alır (Semenderoğlu, 1994: 39-47). Eserdeki on şiirde vatan sevgisi ve Millî Mücadele temalarını, dokuz şiirde aşk, tasavvuf, hasret, ayrılık temalarını işler. Ziya Gökalp’a ithaf edilen bir Mersiye yazmıştır. İsmail Safa, Matbuat Umum Müdürlüğü’nde çalıştığı dönemde Ayın Tarihi mecmuasını neşreder. Nefeslerinden seçtiği on dokuz şiiri Gönül Diyor ki! adıyla kitaplaştırır. Kitabın ön sözünde, söz konusu şiirleri kendini ifade etmek için yazdığını, Tasavvufi Türk Edebiyatı eserlerinin gözlerini kamaştırdığını belirtir (Semenderoğlu, 1947: 5). “Kanmış” ve “Safa” mahlasını kullandığı nefeslerinde Allah ve insan sevgisi, vahdet-i vücut, aşk ve tasavvuf temalarını işler.

Kaynakça

SEMENDEROĞLU, İsmail Safa, Yanık Sesler, Yeni Gün Matbaası, Ankara, 1341 (1925), 48 s.

SEMENDEROĞLU, İsmail Safa, Gönül Diyor ki! (Nefesler), Hüsnütabiat Basımevi, İstanbul, 1947, 30 s.

SEMENDEROĞLU, Vefa O., İmparatorluktan Cumhuriyete İsmail Safa Semenderoğlu (Hayatı ve Şiirleri), Bersay Yayıncılık, İstanbul, 1994, 128 s.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. FATİH ALPER TAŞBAŞ
Yayın Tarihi: 10.09.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yanık SeslerYeni Gün Matbaası / Ankara1341 (1925)Şiir
Gönül Diyor Ki! (Nefesler)Hüsnütabiat Basımevi / İstanbul1947Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AZÎZ, Aziz Ali Efendid. ? - ö. 1798-99Doğum YeriGörüntüle
2Halikarnas Balıkçısı (Musa Cevat Şakir Kabaağaçlı)d. 17 Nisan 1890 - ö. 13 Ekim 1973Doğum YeriGörüntüle
3ALİ İFFETd. 1872 - ö. 1941Doğum YeriGörüntüle
4M. Şevki Yazmand. 1896 - ö. 1974Doğum YılıGörüntüle
5KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyevd. 1896/1900 - ö. 1942/1957Doğum YılıGörüntüle
6OSMAN BEHÇETd. 1895/1896 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Gülistan İsmet Hanımd. 21 Mart 1874 - ö. 1948Ölüm YılıGörüntüle
8PERDAHÎ, Osmand. 1868 - ö. 1948Ölüm YılıGörüntüle
9Kâzım Karabekird. 23 Temmuz 1882 - ö. 26 Ocak 1948Ölüm YılıGörüntüle
10Mehmet Niyazid. 30 Kasım 1878 - ö. 28 Kasım 1931MeslekGörüntüle
11Faik Baysald. 1921 - ö. 9 Aralık 2002MeslekGörüntüle
12Haydar Ergülend. 14 Ekim 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Ahmet Sırrı Ulusoyd. 1882 - ö. 1950Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Münir Çapanoğlud. 1894 - ö. 1 Temmuz 1973Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mehmet Nuri Gençosmanoğlud. 1897 - ö. 1976Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16PAŞA/PAŞA DAYI/METİNÎ, İsmail Metind. 1928 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BÂKÎ-ZÂDE REMZÎ, İsmaild. 1641-42 - ö. 01 Mayıs 1703Madde AdıGörüntüle
18REŞÎD, İsmaild. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle