İsmail Safa Semenderoğlu

Kanmış, Safa
(d. 1896 / ö. 03 Nisan 1948)
Şair, asker, bürokrat
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Semenderzâde Abdülhalim Bey ile Zülale Hanım’ın oğlu olarak Girit’te doğdu. Semenderoğlu’nun büyük dedesi 17. yüzyılda Girit’in fethi esnasında Osmanlı Ordusu’nda çavuş olarak görev yapan bir askerdi. Cephede yanına düşen humbara patlayıp sağ kurtulduğu için kendisine “Semender” lakabı verildi. (Semenderoğlu, 1994: 16). 19. yüzyılın sonunda Yunanlıların Girit’i işgaliyle beraber ailece İzmir Bornova’ya yerleşen İsmail Safa, İzmir İdadisi’nin ardından Kuleli Askeri İdadisi’ne girdi. Harbiye mezunu genç bir zabit olarak 1915 yılında Çanakkale’ye, ardından Kafkas Cephesi’ne gönderildi. Millî Mücadele döneminde Kuva-yı Milliye’ye katıldı. Geçirdiği rahatsızlık sebebiyle yirmi yedi yaşında malulen emekli oldu. 1922’den itibaren Ankara’da Matbuat Umum Müdürlüğü’nde idare müdürü, matbuat memurluğu, neşriyat memurluğu, Baş Muharrir ve Şube Mümeyyizi olarak görev yaptı. Aynı yıl Mehveş Hanım’la evlendi (1925). Bu evlilikten Vefa Ömür ve Lale adında iki çocuğu oldu. 1931 yılında göreve başladığı Hariciye Vekaleti’nde levazım müdürlüğü yaptı. 6 Ekim 1942’de emekli oldu ve İstanbul’a taşındı. Geçirdiği felç sebebiyle vefat ederek Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.

Semenderoğlu’nun edebi kişiliğini ve fikir hayatını etkileyen iki isim vardır. Bunlardan ilki İzmir İdadisi’nde Fransızca hocalığını yapan Ahmet Haşim, diğeri ise Ziya Gökalp’tır. Yanık Sesler adını taşıyan ve yirmi şiirden oluşan ilk kitabını 1925 yılında yayımlar. Hece ölçüsüyle yazılmış bu şiirler Faruk Nafiz, Aka Gündüz ve Nahit Sırrı’dan olumlu eleştiriler alır (Semenderoğlu, 1994: 39-47). Eserdeki on şiirde vatan sevgisi ve Millî Mücadele temalarını, dokuz şiirde aşk, tasavvuf, hasret, ayrılık temalarını işler. Ziya Gökalp’a ithaf edilen bir Mersiye yazmıştır. İsmail Safa, Matbuat Umum Müdürlüğü’nde çalıştığı dönemde Ayın Tarihi mecmuasını neşreder. Nefeslerinden seçtiği on dokuz şiiri Gönül Diyor ki! adıyla kitaplaştırır. Kitabın ön sözünde, söz konusu şiirleri kendini ifade etmek için yazdığını, Tasavvufi Türk Edebiyatı eserlerinin gözlerini kamaştırdığını belirtir (Semenderoğlu, 1947: 5). “Kanmış” ve “Safa” mahlasını kullandığı nefeslerinde Allah ve insan sevgisi, vahdet-i vücut, aşk ve tasavvuf temalarını işler.

Kaynakça

SEMENDEROĞLU, İsmail Safa, Yanık Sesler, Yeni Gün Matbaası, Ankara, 1341 (1925), 48 s.

SEMENDEROĞLU, İsmail Safa, Gönül Diyor ki! (Nefesler), Hüsnütabiat Basımevi, İstanbul, 1947, 30 s.

SEMENDEROĞLU, Vefa O., İmparatorluktan Cumhuriyete İsmail Safa Semenderoğlu (Hayatı ve Şiirleri), Bersay Yayıncılık, İstanbul, 1994, 128 s.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. FATİH ALPER TAŞBAŞ
Yayın Tarihi: 10.09.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yanık SeslerYeni Gün Matbaası / Ankara1341 (1925)Şiir
Gönül Diyor Ki! (Nefesler)Hüsnütabiat Basımevi / İstanbul1947Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Halikarnas Balıkçısı (Musa Cevat Şakir Kabaağaçlı)d. 17 Nisan 1890 - ö. 13 Ekim 1973Doğum YeriGörüntüle
2AZÎZ, Aziz Ali Efendid. ? - ö. 1798-99Doğum YeriGörüntüle
3ME’ÂBÎ, Lağımcıbaşı-zâde Şeyh Hacı Ahmed Me’âb Efendid. ? - ö. 1798-99Doğum YeriGörüntüle
4Salih Zeki Aktayd. 1896 - ö. 21 Mart 1971Doğum YılıGörüntüle
5YILDIRIM, Mevlüt Yıldırımd. 1896 - ö. 04.04.1954Doğum YılıGörüntüle
6Numan Sabit Osmançelebioğlud. 1896 - ö. 24 Kasım 1982Doğum YılıGörüntüle
7Gülistan İsmet Hanımd. 21 Mart 1874 - ö. 1948Ölüm YılıGörüntüle
8SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmed Selim İnald. 9 Temmuz 1885 - ö. 10 Kasım 1948Ölüm YılıGörüntüle
10Osman Ocak Nakiboğlud. 1901 - ö. 23 Haziran 1984MeslekGörüntüle
11SEYYİD ABDULHÂKİM EL HÜSEYNÎd. 1902 - ö. 1972MeslekGörüntüle
12Vehbi Cem Aşkund. 28 Haziran 1909 - ö. 8 Ocak 1979MeslekGörüntüle
13Emin Bülentd. 13 Mart 1886 - ö. 29 Kasım 1942Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Cenap Şahabettind. 2 Nisan 1871 - ö. 13 Şubat 1934Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Abidin Daverd. 1886 - ö. 8 Şubat 1954Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Mehmet Halit Bayrıd. 8 Şubat 1896 - ö. 27 Ekim 1958Madde AdıGörüntüle
17NASÎBÎ, İsmail Efendi-zâde Halil Efendid. ? - ö. 1682-83Madde AdıGörüntüle
18İsmail Pelitd. 04 Kasım 1982 - ö. ?Madde AdıGörüntüle