Madde Detay
SÛZÎ, Mehmed
(d. 1262/1846 - ö. 1330/1912)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mehmed'dir. Şiirlerinde Sûzî mahlasını kullanmıştır. 1262/1846 yılında Harput'ta doğmuştur. Harput'un Meydan Mahallesi’nden Mühürcü oğullarından Ali adında bir kişinin oğludur. İlköğrenimini Harput’ta tamamlamıştır. Daha sonra askerî okula girmek amacıyla babasıyla birlikte İstanbul'a giderken babasının Yozgat'ta ölmesi üzerine Sungurlu'ya gelmiş ve yerleşmiştir. Geçimini sağlamak için bir yandan kokulu yağ ve mis satarken diğer yandan da müderris Ömer Efendi'nin Arapça ve Bebek Hoca diye anılan Hacı Mehmed Efendi'nin Farsça derslerini takip etmiştir. Öğrenimini bitirince Yozgat'ın Salmanlı bucağının maliye sandık eminliğine atanmıştır. İki yıl bu görevde kalan Sûzî, Sungurlu şer’iye mahkemesi kâtipliğine atanması sebebiyle Sungurlu'ya dönmüştür. Bir süre sonra bu mahkemenin başkâtibi olmuş ve bu görevinde uzun süre çalışmıştır. Çevresinde sevilen bir kişi olarak yaşayan Sûzî, özellikle dönemin kaymakamı Çapanzade Edîb Bey’in her zaman ilgi ve desteğini görmüştür. Sûzî, 1330/1912 yılında vefat etmiştir (Ercan 1991: 229).
Sûzî’nin şiirleri bastırılmamıştır, fakat el yazması küçük bir Dîvân'ı vardır (Ercan 1991: 229).
Divan edebiyatı nazım şekilleriyle şiirler yazmıştır. Şiirlerinde didaktik konulardan çok kendine özgü bir lirizm içinde aşk, sevda, sevgili, vuslat, ayrılık, mey ve bezm- konularını işleyen Sûzî’nin düşünce ve duyguları tasavvufun mecazlı terimleriyle örtülü değildir.
Kaynakça
Ercan, Abdullah (1991). XIV. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Teknografik Matbaacılık.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ZEYNEP SAFİYE BAKİYayın Tarihi: 31.12.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Sen getirdin başıma bilmez idim sevdâ-yı aşk
Nakş-ı hüsnünden okudum anladım mânâ-yı aşk
Yanmadan kandîl-i aşka lafz-ı aşk etmek çi sûd
Dersini Mecnûn’dan al anla nedir sahrâ-yı aşk
Cânını pervâne veş âteşlere yakmak gerek
Anladım mürşid-i aşktan böyledir fetvâ-yı aşk
Bahr-i aşka dal yürü dürdâne istersen eğer
Bir nazar kıl bahr-i bî-pâyân imiş deryâ-yı aşk
Nefha-i Îsâ dürür aşk mürd-i dil ihyâsına
Kande olsa zer gibi hâlis eder kimyâ-yı aşk
Bezm-i irfan içre Sûzî mûterîf ol cehlini
Hal için ister bir özge mârifet dâvâ-yı aşk (Ercan 1991: 229-231)
(Ercan, Abdullah (1991). XIV. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Teknografik Matbaacılık. 229-231.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 31.12.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Sen getirdin başıma bilmez idim sevdâ-yı aşk
Nakş-ı hüsnünden okudum anladım mânâ-yı aşk
Yanmadan kandîl-i aşka lafz-ı aşk etmek çi sûd
Dersini Mecnûn’dan al anla nedir sahrâ-yı aşk
Cânını pervâne veş âteşlere yakmak gerek
Anladım mürşid-i aşktan böyledir fetvâ-yı aşk
Bahr-i aşka dal yürü dürdâne istersen eğer
Bir nazar kıl bahr-i bî-pâyân imiş deryâ-yı aşk
Nefha-i Îsâ dürür aşk mürd-i dil ihyâsına
Kande olsa zer gibi hâlis eder kimyâ-yı aşk
Bezm-i irfan içre Sûzî mûterîf ol cehlini
Hal için ister bir özge mârifet dâvâ-yı aşk (Ercan 1991: 229-231)
(Ercan, Abdullah (1991). XIV. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Teknografik Matbaacılık. 229-231.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Sen getirdin başıma bilmez idim sevdâ-yı aşk
Nakş-ı hüsnünden okudum anladım mânâ-yı aşk
Yanmadan kandîl-i aşka lafz-ı aşk etmek çi sûd
Dersini Mecnûn’dan al anla nedir sahrâ-yı aşk
Cânını pervâne veş âteşlere yakmak gerek
Anladım mürşid-i aşktan böyledir fetvâ-yı aşk
Bahr-i aşka dal yürü dürdâne istersen eğer
Bir nazar kıl bahr-i bî-pâyân imiş deryâ-yı aşk
Nefha-i Îsâ dürür aşk mürd-i dil ihyâsına
Kande olsa zer gibi hâlis eder kimyâ-yı aşk
Bezm-i irfan içre Sûzî mûterîf ol cehlini
Hal için ister bir özge mârifet dâvâ-yı aşk (Ercan 1991: 229-231)
(Ercan, Abdullah (1991). XIV. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Teknografik Matbaacılık. 229-231.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Sen getirdin başıma bilmez idim sevdâ-yı aşk
Nakş-ı hüsnünden okudum anladım mânâ-yı aşk
Yanmadan kandîl-i aşka lafz-ı aşk etmek çi sûd
Dersini Mecnûn’dan al anla nedir sahrâ-yı aşk
Cânını pervâne veş âteşlere yakmak gerek
Anladım mürşid-i aşktan böyledir fetvâ-yı aşk
Bahr-i aşka dal yürü dürdâne istersen eğer
Bir nazar kıl bahr-i bî-pâyân imiş deryâ-yı aşk
Nefha-i Îsâ dürür aşk mürd-i dil ihyâsına
Kande olsa zer gibi hâlis eder kimyâ-yı aşk
Bezm-i irfan içre Sûzî mûterîf ol cehlini
Hal için ister bir özge mârifet dâvâ-yı aşk (Ercan 1991: 229-231)
(Ercan, Abdullah (1991). XIV. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Teknografik Matbaacılık. 229-231.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ÂSIM, Çeribaşı-zâde Mustafa Âsım Efendi | d. 1858 - ö. 1919 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SA'DÎ, Muallim Sa'dî Efendi | d. 1853 - ö. 1916 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MİDHAT, Nâmî Mahmûd Efendi | d. 1848 - ö. 1917 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MEHMED ARİF | d. 1846 - ö. 1898 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Mehemmed, Ağa Şahtahtlı | d. 1846 - ö. 12 Aralık 1931 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Ali (Direktör) | d. 1846 - ö. 3 Şubat 1899 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | BEDRÎ PAŞA, Kütahyalı | d. 1851 - ö. 1912 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | EDHEM, Kadı-zâde Edhem Efendi | d. 1851 - ö. 1912 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | NASÛHÎ, Abdülhâlik | d. 1836 - ö. 1912 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ŞEVKÎ, Hasan Tahsîn | d. 1825 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | VEDÂ’Î, Mehmed Vedâ’î Efendi | d. ? - ö. 1568\'de sağ | Meslek | Görüntüle |
12 | HAYRÎ, Mehmed Hayrullah | d. 1860? - ö. 1910 | Meslek | Görüntüle |
13 | HÜSNÎ, el-Hâc Hasan Efendi | d. ? - ö. 19. yy. | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | RÂŞİD, Mehmed Râşid Bey | d. ? - ö. 1836 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | SA’ÎD, Kîlârî Hızrağa-zâde Sa’îd Bey, Hızrağa-zâde Enderûnî/Enderûnlu Sa’îd Bey | d. ? - ö. 1837 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | DEFTERDAR-ZÂDE KEMÂLÎ, İsmail Kemâleddin Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | YEKTÂ, Yektâ Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | EDHEM, Kadı-zâde Edhem Efendi | d. 1851 - ö. 1912 | Madde Adı | Görüntüle |