SÛZÎ, Mehmed

(d. 1262/1846 - ö. 1330/1912)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed'dir. Şiirlerinde Sûzî mahlasını kullanmıştır. 1262/1846 yılında Harput'ta doğmuştur. Harput'un Meydan Mahallesi’nden Mühürcü oğullarından Ali adında bir kişinin oğludur. İlköğrenimini Harput’ta tamamlamıştır. Daha sonra askerî okula girmek amacıyla babasıyla birlikte İstanbul'a giderken babasının Yozgat'ta ölmesi üzerine Sungurlu'ya gelmiş ve yerleşmiştir. Geçimini sağlamak için bir yandan kokulu yağ ve mis satarken diğer yandan da müderris Ömer Efendi'nin Arapça ve Bebek Hoca diye anılan Hacı Mehmed Efendi'nin Farsça derslerini takip etmiştir. Öğrenimini bitirince Yozgat'ın Salmanlı bucağının maliye sandık eminliğine atanmıştır. İki yıl bu görevde kalan Sûzî, Sungurlu şer’iye mahkemesi kâtipliğine atanması sebebiyle Sungurlu'ya dönmüştür. Bir süre sonra bu mahkemenin başkâtibi olmuş ve bu görevinde uzun süre çalışmıştır. Çevresinde sevilen bir kişi olarak yaşayan Sûzî, özellikle dönemin kaymakamı Çapanzade Edîb Bey’in her zaman ilgi ve desteğini görmüştür. Sûzî, 1330/1912 yılında vefat etmiştir (Ercan 1991: 229).

Sûzî’nin şiirleri bastırılmamıştır, fakat el yazması küçük bir Dîvân'ı vardır (Ercan 1991: 229).

Divan edebiyatı nazım şekilleriyle şiirler yazmıştır. Şiirlerinde didaktik konulardan çok kendine özgü bir lirizm içinde aşk, sevda, sevgili, vuslat, ayrılık, mey ve bezm- konularını işleyen Sûzî’nin düşünce ve duyguları tasavvufun mecazlı terimleriyle örtülü değildir.

Kaynakça

Ercan, Abdullah (1991). XIV. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Teknografik Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ZEYNEP SAFİYE BAKİ
Yayın Tarihi: 31.12.2014
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Sen getirdin başıma bilmez idim sevdâ-yı aşk

Nakş-ı hüsnünden okudum anladım mânâ-yı aşk

Yanmadan kandîl-i aşka lafz-ı aşk etmek çi sûd

Dersini Mecnûn’dan al anla nedir sahrâ-yı aşk

Cânını pervâne veş âteşlere yakmak gerek

Anladım mürşid-i aşktan böyledir fetvâ-yı aşk

Bahr-i aşka dal yürü dürdâne istersen eğer

Bir nazar kıl bahr-i bî-pâyân imiş deryâ-yı aşk

Nefha-i Îsâ dürür aşk mürd-i dil ihyâsına

Kande olsa zer gibi hâlis eder kimyâ-yı aşk

Bezm-i irfan içre Sûzî mûterîf ol cehlini

Hal için ister bir özge mârifet dâvâ-yı aşk (Ercan 1991: 229-231)

(Ercan, Abdullah (1991). XIV. Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Teknografik Matbaacılık. 229-231.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂSIM, Çeribaşı-zâde Mustafa Âsım Efendid. 1858 - ö. 1919Doğum YeriGörüntüle
2HAYRÎ, Mehmed Hayrullahd. 1860? - ö. 1910Doğum YeriGörüntüle
3Mahir Ünlüd. 1926 - ö. 1 Haziran 2017Doğum YeriGörüntüle
4ZİHNÎ, Mehmed Zihnî Efendid. 1846 - ö. 1913Doğum YılıGörüntüle
5FETHÎ, Ahmed Fethîd. 1846-1847 - ö. 1902Doğum YılıGörüntüle
6HABÎBEd. 10.07.1846 - ö. 1890Doğum YılıGörüntüle
7EDÎB, Halîl Edîb Beyd. 1863 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
8ABDÜLKÂDİR BEY, Ustrumcalıd. ? - ö. 1912 ds.Ölüm YılıGörüntüle
9RE'FET, Karavâiz-zâde Hasan Efendid. 1837 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
10ALİ SALAHATTİNd. 1878 - ö. ?MeslekGörüntüle
11VÂFÎ, Osman Vâfî Efendid. 1834-35 - ö. 1890-91MeslekGörüntüle
12İBRÂHÎM, İbrâhîm Câvid, Rusçuklud. 1285 - ö. 1899MeslekGörüntüle
13HÂFIZ OSMAN, Kazancı-zâded. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14KUDDÛSÎ, Yalvaçlıd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HAMDÎ, Keşânî-zâde Muallim Mustafa Hamdîd. ? - ö. 1834Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MÜCÎBÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BAHRÎ, Edirnelid. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
18KÂBİLÎ, Yâverî-zâde Mehmedd. ? - ö. Mart-Nisan 1635 veya Temmuz-Ağustos 1634Madde AdıGörüntüle