MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Halit Üzeld. 1900 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ŞEVKÎ, Hasan Şevkîd. 1832 - ö. 1903Doğum YeriGörüntüle
3EMÎN, Azîz-zâde Mehmed Emin Efendid. 1716-17 - ö. 1750-51Doğum YeriGörüntüle
4MİDHAT, Nâmî Mahmûd Efendid. 1848 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
5RIZAd. 1848-1849 - ö. 01.03.1920Doğum YılıGörüntüle
6MAHREMÎd. 1848 - ö. 1911Doğum YılıGörüntüle
7HÜDAÎ, Hüseyind. 1855-1860? - ö. 1914-1917?Ölüm YılıGörüntüle
8HÜSNÎ, Sarıhatip-zâde Hüseyind. 1843 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9İBİŞ, İbrahimd. 1858 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
10MUHTÂR, Ahmed Muhtar Efendi, Molla Beyd. 1807 - ö. 1882MeslekGörüntüle
11TEVFîK, Seyyid Yahyâ Efendid. 1716 - ö. 1791MeslekGörüntüle
12HİKMET, Şeyhülislâm Ahmed Ârifd. 1786 - ö. 1859MeslekGörüntüle
13MEHMED HAYRİ BEY, Rusçuklud. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14BEHCET, Abdullahd. 1809 - ö. 1866Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15BESÎM, Sâlih Besîm Efendid. ? - ö. 1826Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16CEMAL, Cemal Öztürkd. 1938 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17RÂMÎ, Abdurrahman Râmî Çelebid. ? - ö. 1639-40Madde AdıGörüntüle
18KADRÎ, Alid. 1867 - ö. 1895Madde AdıGörüntüle