Madde Detay
HÂMİD, Nazîf-zâde Ahmed Hâmid Efendi
(d. ?/? - ö. 1248/1832)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul'da doğdu. Asıl adı Ahmed Hâmid Efendi'dir. Şiirlerinde Hâmid mahlasını kullandı. Hâcegândan Nazîf Efendi'nin oğlu olduğu için Nazîf-zâde sanıyla tanındı. Uzun süre Kethudâ Kalemi'nde görev yaptı. Bir müddet Menâsıb-ı Dîvâniyye'ye devam etti. Sonra hâcegâna dahil oldu. Padişah III. Selîm devrinde Galata Mevlevihanesi şeyhi olan Gâlib Efendi'ye intisap ederek Mevlevi tarikatına girdi. Mevlevi tarikatına girdikten sonra bulunduğu görevden çekildi. Ömrünün son yıllarında insanlardan uzaklaştı. Yeniköy'de bulunan sahilhanesinde münzevi bir hayat yaşadı. 1248/1832 yılında seksen yaşını geçkin olduğu hâlde İstanbul'da vefat etti. Yeniköy'deki yalısının önünde bulunan suffeye defnedildi.
Hâmid Efendi'nin Sicill-i Osmânî'de, Kâmûsu'l-A'lâm'da ve Fatîn Tezkiresi'nde müretteb Dîvân'ı olduğu bildiriliyor.
Fatîn'e göre Hâmid Efendi, şairliğinin yanında hatt-ı ta'lîkte mahareti olan usta bir hattat idi. Musikide de kabiliyeti ve önemli ölçüde bilgisi vardı (Fatîn 1271: 57). Şeyhülislam Ârif Hikmet ise Tezkire'sinde, Hâmid'in çok sayıda gazeli bulunduğunu, bunların rengin lafızlarla süslü fakat anlam ve vezin açısından kusurlu ve boş olduğunu söyleyerek şairin şiiriyyet yönüne eleştiri getirmektedir (Ârif Hikmet 15). Şiirine örnek Ârif Hikmet ve Fatîn Tezkiresi'ndedir.
Kaynakça
Ârif Hikmet. Ârif Hikmet Tezkiresi. Millet Kütüphanesi AE Tarih Nr. 789. 15.
Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul.
Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî. C. II. İstanbul.
Şemseddîn Sâmî (1308). Kâmûsü'l‑A‘lâm. C. III. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 28.08.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hâb-ı nâzın nükhet-i gîsû şeb-i yeldâsıdır
Fikr-i hattın fitne-i hâbîdenin rü'yâsıdır
Gamze-i pür-fitnenin şâkirdidir sihr-i helâl
Hikmetü'l-işrâk berk-i çeşminin îmâsıdır
Bir hevâ-yı sünbülîdir zülfine tûl-i emel
Rûz-ı mahşer kâmet-i bâlâsının ferdâsıdır
Âteşîn zencîr olur hasretle mevc-i eşkimiz
Dîde-i hûn-bâr gûyâ kim cünûn deryâsıdır
Nokta-i mevhûm dirlerse yine virmem vücûd
Cevher-i ferd ol dehânın sûret-i ma'nâsıdır
Nola mazmûnlar ra'iyyet itse şâh-ı tab'ına
Hâmid'in ser-hadd-i iklîm-i sühan ülkâsıdır
(Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul. 56.)
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | EŞREF, İstanbullu | d. ? - ö. 1848 ds. | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Nihad Sami Banarlı | d. 18 Haziran 1907 - ö. 13 Ağustos 1974 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Başak Daşman | d. 10 Nisan 1981 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | ES‘AD, Kerküklü Mehmed Es‘ad | d. ? - ö. 1832 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 5 | ZÂKÎ, Abdullah Zâkî Efendi, A‘mâ Zâkî | d. 1808-09? - ö. 1832-33 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 6 | NAZÎF, Süleymân Nazîf Efendi | d. 6 Eylül 1788 - ö. 1832 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 7 | ÇÂKER, Çâker Mehmed Bey | d. 1790-91 - ö. 1857 | Meslek | Görüntüle |
| 8 | KADÎMÎ, Hafid-i Hamdî Çelebi | d. ? - ö. 1586-87 | Meslek | Görüntüle |
| 9 | HULÛSÎ, Zileli | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 10 | ENVERÎ, Ahmed Enverî Efendi | d. ? - ö. 1884 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 11 | FÂ'İK, Abdülkerîm Fâ'ik, Bağdatlı | d. ? - ö. 1855 ds. | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 12 | REŞÎD, Kırîmî-zâde Ahmed Reşîd Efendi | d. ? - ö. 1862 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 13 | ÂLEMÎ/İLMÎ, Mehmed Efendi, Arap-zâde | d. ? - ö. 1717 | Madde Adı | Görüntüle |
| 14 | RÂMİZ, Râmiz Abdullah Paşa | d. ? - ö. Nisan-Mayıs 1811 | Madde Adı | Görüntüle |
| 15 | BÂHİR, Arab-zâde Abdurrahmân Efendi | d. 1688-1689 - ö. 26 Temmuz 1746 | Madde Adı | Görüntüle |