İSMÂİL PAŞA, İzmirli

(d. 1227/1812 - ö. 1288/1871)
gazeteci
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1227/1812 yılında İzmir'de doğan İsmâil Paşa bir Rum dönmesiydi. Sakızlı veya İzmirli bir Rum ailesinden olup İzmir'de Hacı İsmâil Ağa adlı bir cerraha satılmıştı. Müslüman olmuş ve Hacı İsmâil Ağa'nın yanında pratik olarak cerrahlık öğrenip onunla birlikte Yunan ve Rusya muharebelerinde cerrahlık yapmıştır. Sonra Mekteb-i Tıbbiye'ye girdi ve 1840 senesinde buradan mezun oldu. Daha sonra Paris'e giderek burada hekimlik tahsilini, bilgi ve görgüsünü geliştirdi. Cerrahhane Müdürlüğü, 1845 senesinde Abdülhak Molla'dan sonra Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı yaptı. 1848 yılında Yanya valisi oldu. Sonra Nafia Nazırlığına ve bir müddet sonra Ticaret Nazırlığına getirildi. 1851 yılında ikinci defa Tıbbiye Nazırı oldu. İzmir, İşkodra, Girit ve Selanik valiliklerinde bulundu. 1866 senesindeki Girit İsyanı'nda orada valiydi. İsyancılar İsmâil Paşa'nın yönetiminden şikayetçi oldular. İsyan Paşa'nın başarısızlığıyla sona erdi. 1869 yılında ikinci defa İzmir valisi oldu. Muhtelif nazırlıklarla İstanbul şehreminliğinde, Zabtiye müşirliğinde de bulunan İsmâil Paşa, 1871 yılında İstanbul'da vefat etti.

Sadrazam Kadrî Paşa ile vali ve ediplerden Giritli Sırrı Paşa, İsmâil Paşa'nın damatlarıdır. Kadrî Paşa büyük kızıyla, meşhur Giritli Sırrı Paşa da küçük kızı Leylâ Hanım'la evlidir. Leylâ Hanım daha sonra Saz soyadını alan önemli kadın şairlerden ve musikide usta olan Leylâ Saz Hanımefendi'dir. Yazar Yusuf Râzî Bey de İsmâil Paşa'nın torunudur.

İsmâil Paşa Cerîde-i Tıbbiye adlı hekimliğe dair bir gazete yayımlamıştır. Birkaç dil bilen, siyasi konularda da bilgisi ve mahareti olan bir zat idi. Mesleğinde tanınmış bir hekimdi. Padişah Sultan Abdülmecîd'in ve yakınlarının doktorluğunu da yapmıştı.

Kaynakça

Gövsa, İbrahim Alaeddin (1945). Türk Meşhurları Ansiklopedisi. İstanbul.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). "İsmail Paşa". C. V. İstanbul: Dergah Yay. 7.

Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2004). "İsmail Paşa". C. V. Ankara: AKM Yay. 227.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 12.06.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Raif Nezihi Atakuld. ? - ö. 2 Temmuz 1940Doğum YeriGörüntüle
2Tuğrul Asi Balkard. 16 Haziran 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Suphi Varımd. 03 Mayıs 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MUHLİS, Ali Muhlis Beyd. 1812 - ö. 1851-52Doğum YılıGörüntüle
5DİDÂRÎd. 1810-1812? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6TAHİRÎ, Ortaköylüd. 1812/1814 - ö. 1884?Doğum YılıGörüntüle
7MEHMED ŞEFİK EFENDİ, Hanyalıd. ? - ö. 12.09.1871Ölüm YılıGörüntüle
8Şinasid. 1826 - ö. 12 Eylül 1871Ölüm YılıGörüntüle
9SA’ÎD, Babaefendi-zâde Şeyh Mehmed Sa’îd Efendid. ? - ö. 1871Ölüm YılıGörüntüle
10Musa Taşmuhammetoğlu Aybekd. 10 Ocak 1905 - ö. 1 Temmuz 1968MeslekGörüntüle
11Süleyman Vehbid. 1864 - ö. 12 Eylül 1921MeslekGörüntüle
12BAKİ, Baki Arsland. 1934 - ö. ?MeslekGörüntüle
13TAHSÎNd. ? - ö. 25 Mayıs 1870\'te hayattaAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FEYZÎ, Alî Feyzîd. 1854 - ö. 1894Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KÂZIM PAŞA, Mûsâ Kâzım, Koniçelid. 1821 - ö. 1890Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İSMAİL HAKKI, Bereket-zâded. 1851 - ö. 1918Madde AdıGörüntüle
17HAYDAR, Hasan Haydar Paşa, Dramalıd. ? - ö. 1853Madde AdıGörüntüle
18KUTBÎ/PAŞA ÇELEBİ, Gıyaseddin Efendid. ? - ö. 1520/21Madde AdıGörüntüle