SÂ’Î, Tebrizli

(d. 1218/1803 - ö. 1269/1853)
divan şairi, hakkâk
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adı Sâ’îdir. Hakkâk Sâ’î sanıyla tanındı. 1218/1803 yılında Tebriz’de doğdu. Sicill-i Osmânî ve Tuhfe-i Nâ’ilî’de 1217/1802 yılında doğduğu kayıtlıdır (Mehmed Süreyyâ 1311:3/2: Kurnaz vd. 2001: 403). 1240/1824 yılında Doğu Bâyezid’e gitti. 1245/1829 yılında İstanbul’a yerleşti. 1251/1835 yılında Mısır valisi Mehmed Ali Paşa tarafından Mısır’a davet edildi. Mısır Devlet Matbaası'nda on dört sene görev yaptı. 1265/1848 yılında İstanbul’a dönerek Matbaa-ı Âmire’de ikinci müdür olarak çalıştı. Bir müddet sonra Ahmediye Meydanı’nda kendi adına bir matbaa açtı. 1270/1853’te tekrar Kâhire’ye döndü. Mısır’da kendi icat ettiği hatla kitapların basımında görev aldı. Kâhire’de 1269/1853 yılında vefat etti.

Özellikle matbaacılıkta önemli bir yeri olan Sâ’î, talik hatla dövme harfler keserek ve bunları hakkederek yeni bir tarz baskı icat etti. Bu yönüyle Türk baskı sanatının ve taş basmacılığının gelişmesinde önemli rolü olan bir hakkâktır. 

Kaynakça

Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul: İstihkâm Alayları Litografya Destgâhı.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyyâ (1311). Sicill-i Osmânî. C. III. İstanbul: Matba’a-i Âmire.

Şemdeddîn Sâmî (1996). Kâmûsu’l-A’lâm. Cilt: IV. Ankara: Kaşgar Neşriyat.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HAKAN YEKBAŞ
Yayın Tarihi: 27.11.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Kasîde-Gûne Na’t-ı Şerîf

Zihî sultân-ı zî-kudret ki bî-mânend ü hem-tâdır

Kadîm ü ferd-i bî-çûn Sâni' u Hayy u tüvânâdır

Medâr-ı nüh-revâk-ı bî-sütûn emriyledir dâ’im

Karâr u hestî-i kevn ü mekân hükmüyle ber-câdır

Ne bî-enbâz-ı künh-i zâtını evhâm eder idrâk

Ulüvv-i şânının bâlâsına ne akl tûlâdır

Vücûd-ı evveli lâbüd gerekdir lâ-mekân olmak

Ki zât-ı akdesi ism-i mekân vasfından evlâdır

Kemâl-i sun’una kevn ü mekân isbât-ı şe’n olmaz

Kitâb-ı kudretinden kâf u nûn bir harf-i heycâdır

(Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul: İstihkâm Alayları Litografya Destgâhı. 183.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RAHMETÎ, Tebrîzîd. ? - ö. 1616/17Doğum YeriGörüntüle
2SARRÂF, Rıza Tebrizîd. 1854-55 - ö. 1907Doğum YeriGörüntüle
3FÂZIL, Han Şeydâ, Molla Fethullâhd. ? - ö. 1852Doğum YeriGörüntüle
4HÂFIZ, Hasırcı-zâde Hâfız Mehmed Ağad. 1803 - ö. 1887Doğum YılıGörüntüle
5ABDURRAHMAN, Hürüoğlu Abdurrahmand. 1803-1804? - ö. 1853-1855?Doğum YılıGörüntüle
6ABDÎ, Abdi İmamd. 1803 - ö. 1876Doğum YılıGörüntüle
7HAMDÎ, Ahmed Muhtar Hamdîd. ? - ö. 1853Ölüm YılıGörüntüle
8SIRRÎ, Kırklarelilid. ? - ö. 1853 ds.Ölüm YılıGörüntüle
9SIRRÎ, Sırrî Paşad. 1802-03 - ö. 1853-54’ten sonraÖlüm YılıGörüntüle
10ABDULLAH SERMEST TAZEBAY, Kilislid. 1819 - ö. 1882MeslekGörüntüle
11SAFÂYÎ, Halîl Efendid. ? - ö. 1737-38MeslekGörüntüle
12Osman Hulusi Ateşd. 1914 - ö. 14 Haziran 1990MeslekGörüntüle
13SÂMÎ, Sâmî Beyd. 1876 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SA'ÎD, Karahalîl-zâde Sa‘îd Mehmed Efendid. ? - ö. 1822Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HİLMÎ, Ahmedd. ? - ö. 1878Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MEHMED EFENDİ (HİNDÎ)d. ? - ö. 1733-34Madde AdıGörüntüle
17HIFZÎd. 1851 - ö. 1892Madde AdıGörüntüle
18HALÎL, Hâfız Halîl, Halîl ibni İsmâîl bin Şeyhd. ? - ö. 1453’ten sonraMadde AdıGörüntüle