RÜŞDÎ PAŞA, Ahmed Rüşdî Paşa, Gedizli

(d. 1249/1833 - ö. 1315/1897)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Gediz'de 1249/1833 tarihinde doğdu. Ulemadan Mehmed Efendi'nin oğludur. Tam adı Ahmed Rüşdî Paşa'dır. İlk tahsilini memleketinde tamamladıkdan sonra İstanbul'a gelerek Sinan Paşa Medresesi'ne girdi. Usulü dairesinde tahsilini bitirerek icazetname aldı ve müderris oldu. Bayezid Câmii'nde beş sene kadar ders okuttu. Daha sonra eski Mülkiye Mektebi'ne girerek oradan da diploma aldı. 1277/1860 senesinde mülâzemet rütbesine nail oldu. 1278/1861 senesinde Siirt sancağına bağlı Eruh kazası müdürlüğüne tayin olundu. 1279/1862'de istifa etti. Yine o sene Şaban ayında Mersin İskelesi Müdürlüğü'ne tayin edildi. 1281/1864 senesinde istifa etti. 1282/1865 senesinde İnebolu müdürü oldu. Vilayetlerin teşkili sırasında İnebolu kaymakamlığa tahvil olunduğu için 1284/1867'de açıkta kaldı. 1285/1868 senesinde Kula kazası kaymakamlığına tayin ve bu görevi 1286/1869'da Alaşehir kaymakamlığına tahvil olundu. 1287/1870'te bu görevinden ayrıldı. 1288/1871'de Bosna vilayeti dâhilindeki Travnik sancağına bağlı Dom kasabası kaymakamlığına tayin edildi. 1290/1873'e bu görevinden ayrıldı. 1291/1874'te Sinop sancağına bağlı İstefan kaymakamlığına atandı. 1292/1895'te azledildi. 1293/1876'da Sungurlu kaymakamlığına tayin olundu ve 1295/1878'e bu görevinden ayrıldı. 1296/1879'da Midilli sancağı Bidâyet Mahkemesi reisliğine tayin ve daha sonra bu görevi 1297/1880'de İzmit Mahkemesi Cezâ Dâiresi reisliğine tahvil olundu. 1298/1881'de Niğde sancağı mutasarrıfı oldu. 1299/1882'de sâniye rütbesi verildi. 1300/1883 Cemaziyelevvelinde Konya merkez sancağı mutasarrıflığına tayin olundu. 1301/1884'te bu görevinden ayrıldı. 1303/1886'da rütbesi mütemâyizliğe terfi edilmek suretiyle Leskovik mutasarrıflığına tayin edildi. Buradaki bazı olumsuz davranışlarından dolayı 1304/1887'de azlolundu. 1312/1894 senesinde Draç mutasarrıflığına atandı. Yine burada da yaptığı bazı olumsuz hareketlerinden ve kalp hastalığından dolayı Cemâziyelevvel 1313/1895'te görevinden azledildi. İstanbul'a döndü. İki yıl kadar sonra 1315/1897 senesinde İstanbul'da vefat etti.

Eserleri şunlardır:

1. Hakâyık-ı Kur'âniyye'den Bir Nebze: 1302/1885 senesinde 27 sayfa olarak İstanbul'da basılmıştır.

2. Hall-i Mes'ele-i Tûfân: İstanbul'da 1303/1886 yılında 60 sayfa olarak basılmıştır.

3. Ta'yînü'l-Vezâ'if Fî Hakki'l-Müteşâbihât: 1302/1885 senesinde 124 sayfa olarak İstanbul'da basılmıştır.

4. Tercüme-i Hikmetü'l-Beyân Fî Sûreti'r-Rahmân: Rahman Sûresi'nin tefsirine ait bir eserdir. İstanbul'da 1305/1888 yılında 79 sayfa olarak basılmıştır.

Rüşdî Ahmed Paşa'nın Arapça, Farsça, Türkçe okuyup yazdığı, Sırpça ve Kürtçeye aşina olduğu bilinmektedir (Bursalı Mehmed Tâhir 1333: 213).

Kaynakça

Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. II. İstanbul.

Öztürk, Ayhan (hzl.) (2008). Mehmed Zeki Pakalın, Sicll-i Osmânî Zeyli. C. XV. Ankara: TTK Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.08.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KABÛLÎ, Gedizlid. 1523? - ö. 1591/92Doğum YeriGörüntüle
2UMUR, Osman Önderd. 1899 - ö. 09.05.1976Doğum YeriGörüntüle
3AZMÎ, Murad Çelebid. ? - ö. 1607Doğum YeriGörüntüle
4DÂNİŞ, Hasand. 1833 - ö. 1876Doğum YılıGörüntüle
5İSMET, Mustafa İsmet Efendi, Pepe İsmetd. 1833 - ö. 1892Doğum YılıGörüntüle
6NUSRET, Mehmed Nusret Beyd. 1833 - ö. 1854Doğum YılıGörüntüle
7OSMAN HİLMİd. 1868 - ö. 1897Ölüm YılıGörüntüle
8ES'AD, Mansûrî-zâde Hüseyin Es'ad Efendid. 1820 - ö. 1897Ölüm YılıGörüntüle
9BEDRÎ, Niksarlıd. 1845 - ö. 1897Ölüm YılıGörüntüle
10RÂŞİD PAŞA, Ferik Hacı Râşid Ahmed Paşad. ? - ö. 1891MeslekGörüntüle
11HÂFIZ, Erzurumlu İshâk Efendid. 1838 - ö. 1903MeslekGörüntüle
12ÂSAF, Mahmûd Celâleddîn Paşad. 1853 - ö. 1903MeslekGörüntüle
13SÂMÎd. ? - ö. 1876-77\'de hayattaAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14REFÎK, Osman Refîk Efendi, Eyüplüd. 1802 - ö. 1854 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SABRÎ, Eyüb Sabrî, Merzifonlud. 1843 - ö. 1866Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FEHMÎ, Fehmî Hüsâm Deded. 1848 - ö. 1912Madde AdıGörüntüle
17Abdülhayd. ? - ö. 1705Madde AdıGörüntüle
18EŞREF, Muîneddin Eşref Efendid. ? - ö. 1587Madde AdıGörüntüle