RİF'AT, Hacı Hüseyin Rif'at Efendi, Gökmen-zâde

(d. 1209/1794 - ö. 1277/1860)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1209/1794 yılında Bursa'da doğdu. Asıl adı Hacı Hüseyin Rif'at Efendi'dir. Gökmen-zâde sanıyla tanındı. Osmanlı Müellifleri'nde (Bursalı Mehmed Tahir 1333: 192) Gögmüş-zâde, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1990: 354) ile Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi'inde (Cunbur 2007: 354) Gümüş-zâde şeklinde geçmesine rağmen Tuhfe-i Nâ'ilî'de (Kurnaz vd. 2001: 362) ve Fatîn Tezkiresi'nde bulunan şiirinde (1271: 155) açıkça Gökmen-zâde şeklinde yazılmıştır. Mektep hocalığı ve hatt-ı sülüs muallimliği yapmıştır. İyi bir hattat olduğu bilinmektedir. Sultan Abdülmecîd devrinde 1860 yılında Bursa'da vefat etti. Şiirine örnek Fatîn Tezkiresi'ndedir.

Eserleri şunlardır:

1. Dîvân: Mürettebdir.

2. Hülâsatü'l-İrtifâ: Yükseklik ölçme risalesidir.

Fatîn'e göre şiirleri ölçülü sözler cinsinden olup pek şairâne değildir (1271: 155). Eldeki örnek şiirinden mutasavvıf bir şair olduğu anlaşılmaktadır.

Kaynakça

Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. II. İstanbul.

Cunbur, Müjgan (2007). "Rif'at". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. VII. Ankara: AKM Yay.

Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî. C. II. İstanbul.

Şemseddin Sâmî (1308). Kâmûsü'l‑A‘lâm. C. III. İstanbul.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1990). "Rif'at Hüseyin Çelebi". C. VII. İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 07.06.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Seherler dâ'imâ vakt-i safâ-yı ehl-i irfândır

Seherler vakt-i rahmetdir seherler vakt-i ihsândır

 

Seherde açılur gül-gonca-i eltâf-ı Yezdânî

Seherlerde hezârı ehl-i hâldir şâd u handândır

 

Seherde mazhar olmuşdur olanlar sırr-ı tevhîde

Seherde keşf olan sırra hakîkat ehli hayrândır

 

Seherde yüz süren dergâh-ı Mevlâ'ya bekâm oldı

Seherde hâb-ı gafletde olan sonra peşîmândır

 

Seher vaktinde Gökmen-zâde Rif'at olma gafletde

Seherlerde niyâz ehli olanlar lutfa şâyândır

Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul. 155.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İhsan Denizd. 8 Nisan 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HIZRÎ, BUHȂRÎ, Hızır Beyd. ? - ö. 1516-1519 arası ?Doğum YeriGörüntüle
3ÂZERÎ, İbrahim Çelebid. ? - ö. 1585Doğum YeriGörüntüle
4ZÂ’İK, Şeyh Mehmed Emîn Efendid. 1794-95 - ö. 1852-53Doğum YılıGörüntüle
5ÂTIF, Çavuş-zâde Âtıf Ahmed Beyd. 1794 - ö. 1846Doğum YılıGörüntüle
6VÂZEH/VÂZIH, Mirza Şefid. 1794 - ö. 1852Doğum YılıGörüntüle
7NİGÂHÎ BABAd. 1780\\\'ler - ö. 1860Ölüm YılıGörüntüle
8TEVFÎK, Ahmed Tevfîk Beyd. 1805-06/1810? - ö. 1860Ölüm YılıGörüntüle
9EMRAH, Erzurumlud. ? - ö. 1860-1861Ölüm YılıGörüntüle
10Fâhir, Ahmed Fâhir Efendid. ? - ö. 1760MeslekGörüntüle
11KEMÂLÎ, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmedd. 1553 - ö. 1621MeslekGörüntüle
12AHMED REŞÎD, Yayaköylüd. ? - ö. 1841?MeslekGörüntüle
13HAYRÎ, Mehmed Hayrî Efendi, Türk Hayrîd. ? - ö. 1876-77Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÇEŞM-İ ÂFETd. ? - ö. 1907Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞÂKİR, Müftü Ebûbekir Efendi-zâde Ahmed Efendid. 1802-03 - ö. 1867-68Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BÂKÎ, Derviş Abdülbâkîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BAHSÎ, Mehmed Bahsî Efendid. ? - ö. 1623-24Madde AdıGörüntüle
18SA'ÎD, Fodla Kâtibi-zâde Mehmed Sa'îd Beyd. ? - ö. 1837Madde AdıGörüntüle