SÂDIK/SÂDIKÎ, Sadreddin-zâde Mehmed Sâdık Efendi

(d. 12 Cemaziyelevvel 1040/17 Aralık 1630 - ö. Ramazan 1121/Kasım-Aralık 1709)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed’dir. Sadreddînzâde Feyzullah Efendi’nin oğludur. Dedesi, Sadreddin-i Şirvanî'nin oğlu Mehmed Emin Efendi'dir. 12 Cemaziyelevvel 1040 / 17 Aralık 1630’da İstanbul Fındıklı'da doğmuş ve orada büyümüştür. Uzun Hasan Efendi ve Kürd İshak Efendi’den 1056/1646-47'de eğitim almıştır. 1067/1656-57 ile 1086/1675-76 yılları arasında aralarında Sahn-ı Seman'ın da bulunduğu farklı medreselerde dersler vermiş; 1089/1678-79’da Süleymaniye darülhadisi olmuş; 1090/1679-80’de Halep, 1096/1684-85’te Mısır kadılığına atanmıştır. 1104/1692-93’te Anadolu kazaskerliğine; 1105/1693-94’te Rumeli kazaskerliğine getirilmiş; 1106/1694-95’te şeyhülislam olmuştur. Vefat tarihi, Ramazan 1121/ Kasım-Aralık 1709'dur. Mezarı, Fındıklı Molla Çelebi Camii yakınlarındadır. Mezar taşında, Osmanzade Taib’in "Cennetü’l-me’vâ ola Sadık Efendi'ye makâm" tarih mısraı yazılıdır.

Arapça, Farsça ve Türkçe şiir söylemekte mahir olduğu kaynaklarda kayıtlıdır (Abdülkadiroğlu 1999: 203; Arslan 1994: 106).

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Arslan, Mehmet (hzl.) (1994). Mecma-ı Şuara ve Tezkire-i Üdeba: Mehmet Siraceddin. Sivas: Dilek Matbaacılık. 

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 3. İstanbul: Matbaa-i Âmire

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 19.03.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

 

Dâne saçar gözlerüm yaş ile gâhî demlenür

Tâ’ir-i bahr-i muhît-i a’zam anda yemlenür

 

Âhdan bir sille yitmişdür felekde çarha kim

Dahi ol demden bu sâ’atdür dilâ sersemlenür

 

Ka’be-i kûyunda dildârun dem-â-dem Sâdıkâ

Gözlerüm yaşın temâşâ ile kim zemzemlenür

 (Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 203).

 

 

 

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mehmet Semihd. 19 Şubat 1952 - ö. 25 Mayıs 2013Doğum YeriGörüntüle
2Adli Morand. 1919 - ö. 1981Doğum YeriGörüntüle
3Sadık Akfıratd. 20 Kasım 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4BÂKÎ, Seyyid Abdülbâkîd. 1630 - ö. 1679Doğum YılıGörüntüle
5ÂGÂH, Hacı Hâfız Mehmed Bulakd. 1630-31 - ö. 1728Doğum YılıGörüntüle
6Nİ'METÎ, Ahmed Nimetî Efendid. ? - ö. 1709-10Ölüm YılıGörüntüle
7AYDÎ, Bayram Efendid. ? - ö. 1709Ölüm YılıGörüntüle
8HÂLİS, Mehmed Hâlis Efendid. ? - ö. 1709-10Ölüm YılıGörüntüle
9TÂHİR, Mahmûd Efendi-zâde Mehmed Tâhir Efendid. ? - ö. 1781-82MeslekGörüntüle
10FÂ’İZÎ, Ali Fâ’izî Efendid. ? - ö. 1726-27MeslekGörüntüle
11ŞEM'Î, Mustafad. ? - ö. 1602\\\'den sonraMeslekGörüntüle
12CEZMÎ, Hurremî, Azîz Efendi-zâde Mehmed Abdülkerîm Cezmî Efendid. ? - ö. Mart-Nisan 1693Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SA‘ÎD, Ebû Saîd Mehmed Efendid. 1594 - ö. Ekim-Kasım 1662Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ADÎMÎ, Miftâhî-zâde Şeyh Ahmed Adîmî Efendid. ? - ö. 1661-62Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FÂ'İK, Süleymân Fâ'ik Efendi, Bağdatlıd. 1815 - ö. 1855 ds.Madde AdıGörüntüle
16NEHCÎ, Seyyid Mustafa Deded. 1616 - ö. 1680?Madde AdıGörüntüle
17SÂFÎ, Ahmed Sâfî, Tokatlıd. 1824 - ö. 1873Madde AdıGörüntüle